Monday, October 8

τι'ν'η πατρίδα μας;

Το παρακάτω κείμενο είχε ανέβει και στο blog μου, αλλά το ανεβάζω κι εδώ, σαν "εισαγωγικό σημείωμα" και "σύσταση".

Γεννιέσαι κάπου. Όχι σε μια χώρα, ούτε καν σε μια πόλη. Σε μια γειτονιά. Σε ένα σπίτι. Οι πρώτοι άνθρωποι που αντικρίζεις είναι οι γονείς σου. Μετά, οι φίλοι τους, οι συγγενείς. Έπειτα, γνωρίζεις το σχολείο, τους συμμαθητές, άλλες γειτονιές, άλλες πόλεις κι άλλους τόπους, συνήθως πρώτα της χώρας σου (σου;). Ίσως κάποτε να φύγεις, ίσως και να μη φύγεις ποτέ, ίσως να ξαναγυρίσεις μόνιμα ή εκ περιτροπής.Ίσως κάποτε ο τόπος όπου γεννήθηκες να είναι μόνο ο τόπος όπου περνάς τις διακοπές σου. Κι ίσως, τότε, να νιώσεις πως έχεις χάσει την επαφή, το κρίσιμο στοιχείο της καθημερινότητας, πώς εξελίσσονται τα τοπία και οι άνθρωποι. Τ' αγαπάς ακόμα, κι ας νιώθεις πως δεν σε καταλαβαίνουν, κι ας μην τα καταλαβαίνεις όσο καλά το κατάφερνες κάποτε, κι ας μη χωράς πουθενά πια.
Συνήθως, θα γνωρίσεις κι άλλους τόπους, κι άλλους ανθρώπους, πολλούς, κάποιους θα αγαπήσεις, κάποιους θα μισήσεις, κάποιοι θα είναι αδιάφοροι, με άλλους θα συνάψεις σχέσεις, άλλοτε θυελλώδεις, άλλοτε ήπιες, επίπεδες ή με σκαμπανεβάσματα, κάποιες θα θυμάσαι, κάποιες θα ξεχάσεις.

Όμως, ο τόπος όπου γεννήθηκες είναι πάντα το καταφύγιο, το απάγκιο, εκεί που ανατρέχεις όταν όλα ζορίζουν, η αγκαλιά της μάνας, το πεζοδρόμιο όπου έκανες ποδήλατο, όταν ήσουν παιδάκι. Μπορεί όμως να βρεις κι άλλες αγκαλιές, κι άλλους δρόμους. Το καθένα έχει τη χάρη του, τη σημασία του, την αξία του. Σε όλα, έμαθες, ένιωσες, έζησες.

Γεννήθηκα στο Γουδί, πέρασα τα παιδικά μου χρόνια στου Ζωγράφου, τα εφηβικά στο Μαρούσι. Μετά, έμαθα την Αθήνα και την αγάπησα, όσο κανένα άλλο μέρος στον κόσμο.Ο πιο όμορφος δρόμος του κόσμου είναι για μένα η Πανεπιστημίου. Το πιο όμορφο καφενείο βρίσκεται Σόλωνος και Θεμιστοκλέους.

Έμαθα, ένιωσα κι έζησα στην Αθήνα. Αλλά, έμαθα, ένιωσα κι έζησα και στο Στρασβούργο, και στη Βέρνη και στο Βέλγιο. Κι έχω να θυμάμαι και τη Βιέννη, και τη Μήλο, και τη Μυτιλήνη, και την Κρήτη και την Αμοργό, και την Πάρο και το Παρίσι, και το Βερολίνο, και τη Ρώμη, και τη Μονεμβασιά, και... και... Δεν έχω, όμως, τίποτα να θυμηθώ από την Κάρπαθο, την Κομοτηνή ή τη Λήμνο, γιατί δεν έχω βρεθεί ποτέ εκεί.

Πατρίδα μου, εν τέλει, είναι οι τόποι όπου έζησα, οι άνθρωποι που αγάπησα και όσα έχω να θυμάμαι. Οι εμπειρίες, η γνώση, τα λάθη, τα σωστά...Όσα έχω να θυμάμαι, όσα έζησα, όσα ένιωσα. Και κυρίως όσα κουβαλάω μαζί μου, όπου κι αν βρεθώ. Γιατί πια δεν έχει σημασία πού ζω, πιθανότατα είμαι σε θέση να ζήσω οπουδήποτε. Την πατρίδα μου, όμως, την κουβαλάω μέσα μου.
______________________________________

Καθώς δεν ζω πια στην Ελλάδα, είναι πολλά που με ξενίζουν πλέον σε αυτήν. Κι είναι πολλά που με εκνευρίζουν, που αντιπαθώ και κυρίως που με στεναχωρούν. Αλλά είναι κι άλλα τόσα που αγαπώ, που μου λείπουν, οι άνθρωποί μου, το παρελθόν μου, ο ήλιος, η θάλασσα, τα γεμιστά και το ούζο (γραφική ξενητεμένη, ε;).Όπου κι αν έζησα, κι όπου κι αν πήγα, βρήκα στοιχεία να αντιπαθήσω ή να εκνευριστώ, αλλά βρήκα και να αγαπήσω και να θαυμάσω.
Κι έμαθα να μην εξιδανικεύω, να έχω ανοιχτό μυαλό (όσο είναι αυτό δυνατόν, και δεν είναι εύκολο καθόλου), να δέχομαι το διαφορετικό, ακόμα κι αν με ξενίζει, να προσπαθώ να καταλάβω. Κυρίως, έμαθα να αναζητώ τις αιτίες της διαφοράς και να ψάχνω να βρω αυτά που με ενώνουν, όχι αυτά που με χωρίζουν.
______________________________________

Πέρα από τις ιστορικοκοινωνικές αναλύσεις , περί του πώς κατασκευάστηκαν οι "πατρίδες" και τι εξυπηρετούν -κι είναι μια πολύ μεγάλη συζήτηση αυτή-, είναι και κοινή λογική. Γιατί να σημαίνει για μένα πιο πολλά το Καστελόριζο, όπου δεν έχω πάει ποτέ, από το Στρασβούργο, όπου έζησα ένα χρόνο;
______________________________________

Οι χελώνες κουβαλάνε το σπίτι τους παντού. Κι εγώ κουβαλάω παντού το δικό μου... Μόνη μου πατρίδα είναι ο χρόνος*.
*Το στιχάκι του Μίλτου Πασχαλίδη.

10 comments:

imikrimarika said...

Καλορίζικο παιδιά το blog , είμαι σίγουρη ότι θα περάσετε καταπληκτικά και θα μοιραστούμε και εμείς τις στιγμές σας !

Nemo said...

Σχεδον 2 Χρονια μακρια απο την Ελλαδα (πατριδα;) σημερα...
Βλεπετε εγω δεν εχω την τυχη να ειμαι κοντα (Ευρωπη) και να μπορω να την επισκεπτομαι τα Σ/Κκα. Για να ερθω Ελλαδα απο δω θελω 21 ωρες μεσα στο αεροπλανο. 1 μερα μακρυα λοιπον...
Δεν μου λειπουν τα φαγητα (εχω πολλους φιλους και συγγενεις εδω) ουτε τα Ελληνικα μου λειπουν (αν και με τσαντιζει που ολο και περισσοτερο,οσο περνα ο καιρος, μπλεκω και αγγλικα μαζι οταν τα μιλαω!).
Μου λειπει ομως η Σαλονικη, εκει περασα τα 4 τελευταια χρονια στην Ελλαδα (ειμαι Αθηναιος δυστυχως). Εκει εζησα απο τις πιο χαρουμενες και τις πιο στεναχωρες στιγμες μου. Μου λειπει το Τσιναρι που πηγαινα για μεζεδες, το "Ουζου Μελαθρον", η Αγιου Δημητριου που εμενα, η "Παραλια" και η περατζαδα σε αυτη, οι φιλοι που χαθηκαν και η νυχτα στην φοιτητουπολη που δεν κοιμαται ποτε της...
Μου λειπει το χιονι (εδω δεν χιονιζει ποτε) και οι κρυοι χειμωνες, δεν μου λειπει ομως το τσιμεντο και το κυκλοφοριακο.
Δεν μου λειπουν οι μερες που εψαχνα για δουλεια και τα 650 Ευρω που επερνα (και που εξαιτιας τους ξαναπηγα να μεινω με τους γονεις). Δεν μου λειπει η γραφειοκρατια (δυστυχως την συναντω και εδω οταν παω για χαρτια στην πρεσβεια μας) και προπαντως ΔΕΝ μου λειπει το λεωφορειο που ολο αργουσε (δεν οδηγω εκ πεποιθησεως)...
Κrotkaya θα συμφωνισω μαζι σου οτι και η Αθηνα ειναι μια πανεμορφη πολη αν θες να την δεις. Μεγαλωσα Παπαγου. Καφε ομως θα διαλεξω ενα με θεα Ακροπολη...
Εχω ζησει στην Κωνσταντινουπολη, το Λονδινο, το Ντουμπαϊ και τελος εδω στο Συδνευ. Στην Θεσσαλονικη ομως παντα θα γυρνω με νοσταλγια...
(Μου αρεσει και η Πολη αλλα αυτο ειναι μια αλλη ιστορια)

Кроткая said...

τελικά, μάλλον μπορούμε να επιλέξουμε την πατρίδα μας, σωστά?

(εγώ να δεις πόσο δεν μου λείπει το να στέλων βιογραφικά και να μην λαμβάνω καν την στάνταρ απάντηση "ευχαριστούμε, αλλά δεν θα πάρουμε").

Nemo said...

lol
Ετσι που γραφουμε μου ερχεται στο μυαλο το τραγουδι του Ασλανιδη την πατριδα μου εχασα...
Ουτε 50 να ημουνα.

harisheiz said...

@Κροτ... Αναστέναξα βαθιά όταν το διάβασα για πολλούς λόγους! Να είσαι καλά!

@Nemo, Απλά θα έγραφα τα ίδια, με τα ίδια μέρη, μόνο που εγώ έμεινα 7 χρόνια Σαλινίκη!

πετρούλα said...

ομοιοπαθούσα με τον harisheiz

sikia said...

Μερικές φορές κουβαλάμε μέσα μας την έννοια της πατρίδας, που μπορεί να μην ανταποκρίνεται σε αυτό που αφήσαμε πίσω μας, αλλά αυτό που θέλουμε να πάρουμε μαζί μας....

Υ.Γ. Να και ένα τραγουδάκι σχετικό με το θέμα μας-Τώρα που πας στην ξενιτιά
http://www.youtube.com/watch?v=uEdrjMCKYoI

Giorgia_is_coming_to_town said...

"Πατρίδα μας είναι οι αναμνήσεις μας", μου έλεγε μια φίλη Τουρκάλα, γεννημένη στην Βουλγαρία. Και έχει δίκιο. Ζω στην Βουλγαρία δύο χρόνια και παρόλο που στην αρχή ήμουν απόλυτα αρνητική με τη χώρα αυτή, πλέον ανακαλύπτω ότι με προβληματίζουν, με πονούν, με εκνευρίζουν , γεγονότα και καταστάσεις που απασχολούν τους ντόπιους. Υιοθετώ συνήθειες, εκφράσεις και συμπεριφορές και ω ναι, σαν τον Νέμο, ανακατεύω Βουλγάρικες λέξεις όταν μιλάω. Η μεγάλη μου αγάπη είναι πάντα η Πόλη, την νοιώθω πιο πατρίδα από ότι την Αθήνα ας πούμε, και επιλέγω να βρίσκομαι εκεί όταν βρω λίγο χρόνο να ξεφύγω από τη Βουλγαρία. Αγαπώ την Ελλάδα, κάποιες φορές την νοσταλγώ για απολύτως χαζά πράγματα κι άλλες για σημαντικά, αλλά δεν θα μπορούσα να δεχτώ ότι πατρίδα είναι σώνει και καλά αυτή, μόνο και μόνο επειδή είμαι Ελληνίδα υπήκοος. Πιστεύω πως οι περισσότεροι που φεύγουμε κάποια στιγμή από οποιαδήποτε χώρα, είμαστε άνθρωποι που έχουμε καταλάβει πως "πατρίδα μας είναι ο χρόνος", όπως είπε η Κροτ.

Nemo said...

H Πολη ειναι και η δικη μου αγαπη. Οι παπουδες μου ζουσαν εκει (εφυγαν το 1955 με τα Σεπτεβριανα).
Εζησα στην Πολη οσο δουλευα σε ενα ξενοδοχειο στο Ταξιμι(Beyoglu) καπου 6 μηνες. Βρηκα το σπιτι των παπουδων στα Τarabya(Θεραπεια) και καταφερα τον νεο "ιδιοκτητη" να με αφησει να μεινω για λιγο καιρο. Απο τοτε την επισκεπτομαι οσο πιο συχνα μπορω...
Και μια προτροπη, ολοι οσοι θελουν να επισκευτουν την Πολη και φοβουνται, ενα τους λεω...Καντε το!!! Σας το υπογραφω οτι θα το καταχαρειτε. Ειναι μια πανεμορφη πολη και οι κατοικοι οταν ακουνε Ελληνας(Yunan) χαιρονται πολυ.
Και προβλημα κανενα...μια φορα μονο ενας τσετης αρχισε να μου λεει κατι για Αιγαιο και τετοια και απλα τον αγνοησα (του ειπα οτι δεν τον καταλαβαινω).

Giorgia_is_coming_to_town said...

Nemo, αν και βγήκαμε από το θέμα του πόστ, προσυπογράφω την προτροπή σου. Και χαίρομαι που κατάφερες να μείνεις στο σπίτι των παπούδων σου. Ισως ο νέος "ιδιοκτήτης" να είχε αφήσει κι αυτός ένα σπίτι κάπου στη Μακεδονία, συμβαίνει συχνά, άλλο αν μιλάμε μόνο εμείς για χαμένες πατρίδες. Οσο για τους τσέτες, δυστυχώς για όλους μας, υπάρχουν και Ελληνες με τέτοια μυαλά.