17/01/2005
Είμαι στο πανεπιστήμιο. Έχω γνωρίσει τόσους ανθρώπους και νιώθω γαμάτα! Αν ήταν να έφευγα από την Σουηδία τώρα θα ήταν μία αξέχαστη εμπειρία, και να σκεφτεί κανείς ότι είμαι εδώ μόλις πέντε μέρες και θα παραμείνω για τους επόμενους πέντε μήνες!!
Αυτή είναι η πρώτη μου εισήγηση στο ημερολόγιό μου που κρατούσα στην Σουηδία συμμετέχοντας στο πρόγραμμα Εράσμους.
Εράσμους syndrome, είναι το σύνδρομο που επέρχεται από πολύμηνη παραμονή στο εξωτερικό και προέρχεται από την αλλαγή κουλτούρας, κλίματος, κοινωνίας, γλώσσας, φίλων, σχέσεων, μαθημάτων, φαγητού, συνηθειών, χρωμάτων, οσμών, αισθημάτων, ασφαλιστικού συστήματος, κώδικα οδικής κυκλοφορίας, τηλεοπτικού προγράμματος, ανθρώπων, ζώων, εντόμων, φυτών, τι άλλο; Α! Τουαλετών, πόλεων, χωριών, ταξιτζήδων, ποδοσφαίρου, μουσικής, πολιτικών, ΜΜΕ, ΜΜΜ, ώρας που νυχτώνει, ώρας που ξημερώνει, ώρας που είναι μεσημέρι και ώρα να τελειώσω την λίστα. Τελικά ο συνδυασμός όλων των παραπάνω με αυτά που βρίσκει κανείς με την επιστροφή στην χώρα προέλευσης έχει ως αποτέλεσμα το Εράσμους syndrome.
Ας πάρω τα πράματα με την σειρά.
Οι πρώτες μέρες σε μία ξένη χώρα –όπου ξέρεις ότι θα ζήσεις για ένα διάστημα- είναι αποκαλυπτικές. Βλέπεις και ζεις πράματα άγνωστα και αυτό προκαλεί αίσθηση ευφορίας.
Αφού διασκεδάσαμε και γνωριστήκαμε όλοι οι εκεί φοιτητές, περάσαμε μία περίοδο σχετικής χαλάρωσης, όπου συμπεριφερόμασταν σαν κάτοικοι της χώρας. Ταξίδια, βόλτες, πάρτι, μπάλα, διάβασμα, παρέες, καθημερινές και πανανθρώπινες ασχολίες. (Τώρα που τα γράφω αυτά, μετά από αρκετό καιρό συνειδητοποιώ την ανάγκη για τις μικρές χαρές της ζωής -παρ’ όλο που ακούγεται τόσο κλισέ το τονίζω. Πάνε μια βολτούλα στο Ναύπλιο, δώσε ένα λουλουδάκι στην κοπέλα σου, κοίτα την πανσέληνο γιατί αυτό είναι ο άνθρωπος, η ζωή.)
Ο καιρός περνούσε πολύ ευχάριστα (πράγμα που επιβεβαιώνει, για άλλη μία φορά, πως όταν περνάς καλά ο χρόνος πετά). Ο «άλλος» καιρός ήταν κρύος αλλά υποφερτός, σχεδόν ευχάριστα διαφορετικός.
Προς το τέλος του προγράμματος, η ανάγκη για επαφή ήταν επιτακτική και οι υποσχέσεις για μελλοντικές συναντήσεις ατελείωτες. Ειδικά τις τελευταίες μέρες έδιναν και έπαιρναν οι αναζητήσεις μας για το που είμαστε, τι κάνουμε, που πάμε και όλα τα σχετικά, συνοδευόμενα από το άγχος της επιστροφής ή μάλλον καλύτερα της αναχώρησης.
Θυμάμαι την συζήτηση που κάναμε με ένα Σλοβένο και έναν Βέλγο το τελευταίο βράδυ μας έξω. Νιώθαμε όλοι μας τόσο περίεργα που μπορεί και να μην ξαναϊδωθούμε, που φιλοσοφούσαμε αβίαστα και καταλήξαμε στο αστείο, που δυστυχώς εμπεριέχει και κάποια αλήθεια. «Όχι φίλε μου, όχι! Πρέπει να βάλεις τα συναισθήματά σου όσο είσαι ακόμα εδώ σε ένα κουτί και να το βάλεις στην άκρη». Δηλαδή, όχι χαμόγελα, όχι χαρά, όλα αυτά μες το κουτί. Μάλλον υπερβάλαμε, αλλά τι γίνεται αν δεθείς υπερβολικά με κάτι ή με τα πάντα εκεί που πήγες? Πως θα γυρίσεις? Φαντάζομαι (και πιστέψτε με μπορώ να το φανταστώ γιατί το έζησα) πως θα είναι μαρτύριο.
Όσο ήμουν στην Σουηδία, συγγενείς και φίλοι με ρώταγαν πότε έρχομαι μου έλεγαν ότι τους λείπω και όλα τα σχετικά. Εγώ από την άλλη ακριβώς το αντίθετο, δηλαδή δεν είχα καμία διάθεση να γυρίσω, να εξηγήσω αυτό που έζησα. Νιώθω (και όχι μόνο εγώ, αλλά και πολλοί φίλοι μου από το πρόγραμμα) ότι εκεί είχα μια παράλληλη ζωή, που την έφτιαχνα όπως εγώ ήθελα, ξέροντας τι φίλους να κάνω τι αποφάσεις να πάρω (με βάση την εμπειρία μου από την ζωή, εντάξει κάποια εμπειρία δεν θα έχω από τις μαλακίες που έχω κάνει?) και ξέροντας βέβαια ότι μια μέρα θα γυρνούσα σπίτι.
Μπορώ να πω (με αφήνετε, ε?) ότι άλλοι επηρεάστηκαν πολύ από το σύνδρομο, άλλαξαν ή άλλαξε η ζωή τους (ξέρω πολλούς που χώρισαν ενώ ήταν στο πρόγραμμα, ενώ άλλοι με το που γύρισαν) ενώ άλλοι φαίνονται ανεπηρέαστοι.
Τις πρώτες μέρες αφ’ ότου γύρισα στην Ελλάδα ένιωθα χαμένος, εγκλωβισμένος, ανάμεσα σε δύο κόσμους. Το δωμάτιο μου φαινόταν μικρό, η τουαλέτα μεγάλη, το κλειδί διαφορετικό, ωστόσο η πόλη, οι συγγενείς οι φίλοι ίδιοι. Μπορώ να πω ότι με ότι είσαι συναισθηματικά δεμένος πριν φύγεις, είσαι ακόμα περισσότερο όταν γυρίσεις.
Μία από τις άπειρες συμβουλές είναι να πας μόνος σου και να κάνεις παρέα με ξένους όσο το δυνατόν περισσότερο. Τελικά, αν και «τρομακτικό» στην αρχή, θα σου αφήσει απίστευτες αναμνήσεις και γνώσεις.
Τα συμπτώματα, έπειτα από διεξοδική μελέτη των ειδικών του Φυτώ πάνω στα πειραματόζωα. περιλαμβάνουν συνεχείς αναστεναγμούς, αίσθηση φυγής, ανάγκη για γεμάτη ζωή, κουβέντες όπως «Ο καθένας έχει την δική του ιστορία, τους δικούς του φίλους και όλοι μαζί είμαστε μια παρέα», ανεκτικότητα προς τους άλλους λαούς και γενικότερα προς το διαφορετικό, αύξηση κοινωνικότητας και πολλά άλλα που πιάνουν υπερβολικά πολύ χώρο ώστε να καταγραφούν εδώ.
Finally (this is another freaking symptom, thinking in another language, in my case English) this whole thing has left me a bitter sweet taste that is getting sweeter and sweeter as time goes by…
14/06/2005
Είμαι στο αεροπλάνο. Εάν ήμουν μόνος μου εδώ θα έκλαιγα. Όλα είναι τόσο διαφορετικά και όμως είναι τα ίδια. Τέλειωσε...
(Αναδημοσίευση του άρθρου μου από το περιοδικό Φυτώ )